3 alarmsignalen dat je te veel piekert

1. Alarmsignaal: je ligt er wakker van

‘Dan heb je er een probleem bij,’ zegt Ad Kerkhof, hoogleraar klinische psychologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. ’s Avonds of ’s nachts in bed te veel piekeren staat namelijk min of meer gelijk aan een groeiend gevoel van ellende.

Dat komt doordat het dagdier mens zich in het donker van nature kwetsbaar voelt. Bovendien denk je ‘s nachts doorgaans niet echt helder. Gevolg: een groeiend gevoel van hopeloosheid. Terwijl de crux van ‘goed’ piekeren juist is dat je denkwerk oplossingsgericht blijft.

Zo voorkom je te veel piekeren in bed Volgens Colleen Carney van het Sleep and Depression Laboratory in Toronto is dit een goede manier om nachtelijk piekeren onder controle te krijgen: trek minstens twee uur voor bedtijd een kwartier uit om je piekerprobleem van a tot z door te lopen en gedetailleerd uit te schrijven wat de mogelijke oplossingen zijn.

Zie je geen oplossing, dan schrijf je op wie je om hulp kunt vragen. Of hoe je met dit probleem kunt leren leven. Leg je aantekeningen opgevouwen naast je bed. Word je ’s nachts wakker en neemt het malen weer een aanvang, dan zeg je tegen jezelf: ik heb hier op een beter moment heel goed over nagedacht. De antwoorden staan op papier, eventueel kan ik daar morgen nog iets aan toevoegen. Maar nu niet.

2. Alarmsignaal: je gaat je er slechter door voelen

‘Goed’ piekeren geeft je het gevoel dat je dichter bij het antwoord bent gekomen (of dat nou dé oplossing voor je probleem is, of het besef dat dit probleem zich niet laat oplossen en je het dus zult moeten accepteren).

‘Slecht’ of te veel piekeren wordt juist gekenmerkt door het feit dat je alleen maar meer hindernissen gaat zien. Een veelvoorkomend probleem, weet Ad Kerkhof, is dat mensen zelfs gaan piekeren over het feit dat ze te veel piekeren.

Zo ga je je beter voelen van gepieker Denk niet alleen na over de negatieve aspecten van iedere mogelijke uitkomst, maar ook over de positieve. Psycholoog Kate Sweeny stelde vast dat ‘positieve piekeraars’ zich onder andere daardoor onderscheiden; ze zien aan alles wel een silver lining.

Krijgen ze die leuke baan niet? Dat bespaart ze dan in ieder geval lange reistijden. Gaat het op de dag dat je een uitstapje hebt gepland regenen? Dan wordt de nazit vast extra gezellig.

Ook belangrijk, zegt Ad Kerkhof: realiseer je dat wat je ook doet, welke keuzes je ook maakt, er is altijd wel een nadeel te bedenken. Wie kan accepteren dat de perfecte uitkomst helemaal niet bestaat, heeft al een boel gewonnen.

3. Alarmsignaal: je omgeving reageert geïrriteerd

Als familieleden of vrienden negatief reageren als je vertelt over wat je dwarszit, is dat een duidelijk teken dat je te veel begint te piekeren. Ook dat duidt erop dat er geen voortgang meer in je getob zit.

Zo krijg je weer steun van je omgeving Vertel je familie en vrienden dat je veel last hebt van negatief gepieker en dat je probeert daar verandering in te brengen. Laat zien dat je openstaat voor hun suggesties – al mag je best aangeven dat het bij jou niet werkt als ze op de ‘het komt heus goed’-toer gaan.