‘Mijn stukje hemel is: langzaam leven – thuis bij mijn kinderen, terwijl ik mooie jurken draag, voor het huishouden zorg, bak en mijn man liefheb,’ aldus Jasmine Dinis in een post op Instagram.

Op de achtergrond speelt een filmpje waarin we haar hoogzwanger in een lange, geruite jurk zien, terwijl ze kookt en met haar dochter speelt. ‘Ik kan niet geloven dat ik vijf jaar geleden nog een baan wilde waarmee ik veel geld kon verdienen.’

De Amerikaanse influencer is inmiddels een overtuigde tradwife.

In de wereld van de tradwives (traditional wives) en stay at home girlfriends (SAHGs) zijn vrouwen fulltime huisvrouw. Terwijl de man voor het inkomen zorgt, maken zij uitgebreide maaltijden klaar, runnen een perfect huishouden en zorgen ervoor dat ze er ‘vrouwelijk’ uitzien als hun echtgenoot thuiskomt.

Tradwives zijn meestal religieus, vaak politiek rechts geëngageerd en antifeministisch. Op Instagram en TikTok delen ze video’s en foto’s over hun levensstijl. De tradwife-beweging ontstond onder christelijke Republikeinen in de Verenigde Staten en heeft zich inmiddels online over de hele wereld verspreid.

Amerikaanse tradwives, zoals @jasminedinis, @esteewilliams en @thetradwivesclub hebben makkelijk honderdduizenden volgers, en sommige zelfs miljoenen. Dat maakt dat ze belangrijke influencers zijn.

Nederlandse tradwives en SAHGs zijn er minder en hebben een kleiner bereik, maar ook hier komen ze al snel in je tijdlijn voorbij met idyllische perfecte-huisvrouwenplaatjes.De precieze omvang van de trad-beweging is moeilijk in te schatten, zegt cultureel antropoloog Devin Proctor van de Amerikaanse Elon universiteit, die onderzoek doet naar dit relatief nieuwe fenomeen.

‘Maar hun bereik online is zeker aanzienlijk. Als je eenmaal een trad-filmpje hebt bekeken, zorgen de algoritmes van TikTok en Instagram ervoor dat ze voorbij blijven komen en hun levensstijl spreekt grote groepen mensen aan.’ Wat bezielt hen om terug naar de jaren vijftig te willen?

Weg uit de ratrace

Een flink deel van de aantrekkingskracht van de tradwife-beweging schuilt in de ogenschijnlijke eenvoud van zo’n leven, stelt Proctor. Zij zorgt voor een schoon en gezellig huis, kookt en neemt het merendeel van de opvoeding voor haar rekening. Hij zorgt voor het geld en gaat over alle beslissingen voor het gezin.

In hun posts geven de tradwives vaak aan hoe blij ze zijn dat ze geen carrière meer hoeven na te jagen en fijn ‘bij de kinderen kunnen zijn’. Proctor: ‘Ze kunnen de buitenwereld aan hun man overlaten en zich richten op het huismoederschap.’

Ook sociaal psycholoog Pieternel Dijkstra denkt dat deze vrouwen zich aangetrokken voelen tot een leven zonder stress. ‘Wat ik bij de posts op Instagram en TikTok zie, is dat ze onzekerheid en verantwoordelijkheid vermijden. Het tradwifeschap brengt natuurlijk ook z’n verantwoordelijkheden en stress met zich mee, zoals kinderen opvoeden.

Maar je hoeft niet te presteren op je werk, kunt dingen in je eigen tempo doen, hebt veel vrijheid om je dag in te vullen en je bent niet verantwoordelijk voor het inkomen. Ik kan me voorstellen dat vrouwen simpelweg opzien tegen de stress die een baan met zich meebrengt en wellicht denken dat ze dat niet aankunnen – en soms is dat misschien ook zo.’

De perfecte façade

Daarnaast is de wereld van vandaag behoorlijk angstaanjagend. ‘De constante stroom aan negatief nieuws kan soms te veel worden,’ zegt Procter. ‘En als je dan door je social media scrolt en tussen alle heftige berichten beelden voorbij ziet komen van puur huiselijk geluk, lijkt het leven van tradwives extra veilig en aantrekkelijk – hoe gemanipuleerd dat plaatje ook is.’

Want dat er sprake is van manipulatie staat wel vast. De tradwives posten uitsluitend idyllische filmpjes en foto’s. De momenten dat de kinderen niet luisteren, het huis een bende is en er ruzies zijn tussen de echtelieden komen niet in beeld.

Proctor: ‘Veel trad-relaties zijn gebaseerd op “eerbied” voor de man, en “vrouwen dienen hun man te gehoorzamen”. Dat is een ongelijkheid die natuurlijk best weleens tot conflicten en problemen leidt. Maar daar zien we niks van terug in de video’s. Het trad-leven wordt veel te rooskleurig voorgesteld.’

Tradwives verheerlijken de tijd waarin de verdeling ‘vrouw aan het aanrecht, man op kantoor’ nog de norm was. Daarmee doen ze aan rooskleurige retrospectie: de neiging om je dingen mooier te herinneren dan ze eigenlijk waren. Daar hebben we overigens allemaal in zekere mate last van.

Proctor: ‘We nemen bijvoorbeeld bijna nooit foto’s als we verdrietig zijn. Daardoor blijven herinneringen aan leuke tijden levendig en vervagen de minder fijne momenten. Hetzelfde doen we op maatschappelijk niveau, bijvoorbeeld in veel geschiedenisboeken.

Voor de trad-beweging vormen de jaren ’50 het ideaalbeeld. Maar dat was vooral zo voor witte mannen, niet voor vrouwen of zwarte mensen: zij hadden volop te maken met ongelijkheid, onderdrukking en discriminatie. De aantrekkingskracht van de tradwife-beweging is dus in elk geval deels gebaseerd op een geïdealiseerd en gefalsificeerd verleden.’

Dubieus

Dat ze hun leven online zo romantiseren, bewijst volgens Pieternel Dijkstra dat tradwives zelf ook wel weten dat het schuurt. ‘Ze leveren in op gelijkwaardigheid tussen man en vrouw, aan financiële zelfstandigheid en emancipatie. Om de cognitieve dissonantie die bij hen opspeelt te reduceren en een positief zelfbeeld te behouden, roepen ze heel hard hoe geweldig het allemaal is.

Maar het tradwifeschap is simpelweg een leefstijl met voor- én nadelen. Daar komt bij dat de populaire tradwives vaak wél hun eigen geld verdienen: de vele views en lucratieve sponsordeals leveren geld op.

Dat ze andere vrouwen stimuleren om financieel afhankelijk te worden, is dus behoorlijk dubieus,’ zegt Proctor: ‘Dat maakt dat hun roep om net als zij te doen niet oprecht is. Maar ze moeten het wel blijven prediken, omdat het paradoxaal genoeg hun verdienmodel is.’

Bronnen: D. Proctor, The #tradwife persona and the rise of radicalized domesticity, Persona Studies, 2023 / E. Leidig, The Women of the Far Right, Columbia University Press, 2023