Het geheim van een goede relatie

Pijler 1: Weet wat de ander belangrijk vindt

De eerste pijler is wat Gottman liefdeskaarten noemt: een soort mentale plattegrond waar gedetailleerde kennis over het leven van je partner is opgeslagen. In gelukkige relaties kennen partners de belangrijkste gebeurtenissen uit elkaars geschiedenis, weten ze wat de ander belangrijk vindt, kennen ze elkaars voor- en afkeuren en elkaars dromen.

In een goede relatie worden de kaarten continu bijgewerkt. Hij neemt in de supermarkt haar favoriete koekjes mee. Als hij ’s ochtends vertrekt, weet zij ongeveer welke belangrijke afspraken hij heeft. Hij weet dat zij zich regelmatig kapot ergert aan haar zus, omdat zij zoveel van zichzelf in haar herkent. Zij weet dat hij regelmatig naar zeilboten gaat kijken, omdat hij eigenlijk een reis om de wereld wil maken.

Pijler 2: Respecteer elkaar

Genegenheid en respect zijn de belangrijkste elementen van iedere relatie, en het koesteren hiervan noemt Gottman de tweede pijler. Dit wordt bevestigd door ander onderzoek, bijvoorbeeld van de Amerikaanse psychologe Fran Dickson. Zij vroeg paren die meer dan vijftig jaar een goede relatie hadden naar hun geheim. De partners onderstreepten allen als eerste het belang van wederzijds respect en elkaar met waardigheid behandelen.

Gottman geeft het voorbeeld van Olivia en Nathaniel die ruzie hebben over welke auto ze zullen kopen. Zij wil een degelijke auto, hij vindt dat saai en wil een jeep. De ruzie loopt hoog op en als je hen zou horen, zou je ernstig aan hun relatie gaan twijfelen. Maar plotseling zet Olivia haar handen in haar zij en steekt in een imitatie van hun vierjarige zoontje, haar tong uit. Hij ziet het aankomen en is haar net voor. Dan schieten ze alle twee in de lach en is de spanning over.

Gottman noemt dit herstelpogingen, die voorkomen dat conflicten uit de hand lopen. Deze herstelpogingen zijn volgens hem het geheime wapen van ‘emotioneel intelligente’ paren.

Pijler 3: Houd contact met elkaar

Juist de kleine, schijnbaar nutteloze opmerkingen houden stellen contact met elkaar en blijven ze op elkaar gericht. Dit is dan ook de derde pijler waarop relaties rusten. De romantiek zit niet in diners bij kaarslicht of in grote, meeslepende uitspattingen.

Zoals Gottman zegt: ‘Hoe komisch het ook mag klinken, het is goed voor de romantiek als een vrouw in de supermarkt aan haar man vraagt: ,,Hebben we nog bleek?” en de man zegt: ,,Ik weet het niet. Ik neem voor de zekerheid wel wat mee”, in plaats van apathisch zijn schouders op te halen.’

Mensen vragen via kleine opmerkingen hun partner regelmatig om steun, aandacht, humor of genegenheid. Door even van je krant op te kijken en te reageren, versterk je de emotionele band en leg je de basis voor een goede relatie.

Pijler 4: Weet wat de ander belangrijk vindt

Laat je door je partner beïnvloeden in je beslissingen, of het nu gaat om het kopen van een nieuwe auto, het veranderen van baan of niet steeds de afwasborstel in de gootsteen laten liggen als je partner erom vraagt.

Vooral mannen schijnen moeite te hebben om invloed van hun vrouw te accepteren, maar het is voor de partner essentieel voor het gevoel gerespecteerd te worden. Het blijkt dat relaties waarin de man zich verzet tegen het delen van de macht, vier keer zo vaak stuklopen.

Pijler 5: Los problemen samen op

Het oplossen van de problemen die niet permanent hoeven zijn, is de vijfde pijler van Gottman. Hij geeft tips en oefeningen om conflicten beter te kunnen oplossen. Het doeltreffend gebruiken van de eerdergenoemde herstelpogingen, is hier één van, leren toleranter te worden over elkaars onvolkomenheden, is een ander.

Pijler 6: Vind de oorzaak van het probleem

De zesde pijler houdt in dat je ervoor moet zorgen dat je niet vastloopt op de permanente problemen. Het doel is dus niet om de problemen op te lossen, maar om de dialoog op gang te houden. Het komt erop neer dat je ermee leert leven. Daarvoor moet je onderzoeken wat de oorzaak is van die problemen.

Volgens Gottman zijn ze altijd terug te voeren op wat hij onvervulde dromen noemt. Veel voorkomende dromen zijn bijvoorbeeld het nastreven van vrijheid, rust, geestelijke groei of verbondenheid met familie. De dromen van beide partners hoeven niet gelijk te zijn, als je die van de ander maar kent en ondersteunt. Dit is volgens Gottman de basis van een goede relatie.

Als dat niet gebeurt, zal dit eindeloos tot conflicten leiden en uiteindelijk tot een breuk.

Pijler 7: Geef het leven samen zin

De laatste pijler is de mogelijkheid om samen zin te geven aan het leven. Dit wordt ondersteund door het eerdergenoemde onderzoek van Amerikaanse psychologe Fran Dickson naar de gelukkige oudere paren. Paren met een goede relatie blijken een gedeelde levensvisie te hebben, of een plan over de richting die hun leven zou moeten hebben.

Zingeving wordt door Gottman onderverdeeld in de volgende vier aspecten:

• Rituelen om een band te scheppen; ‘Bij elkaar thuiskomen ’s avonds is voor ons een bijzonder moment’
• Rollen; ‘Wij vinden het beiden belangrijk om werk en gezin te combineren’
• Levensdoelen; ‘Onze verwachtingen over het besteden van onze oude dag zijn hetzelfde’ en
• Symbolen; ‘Wij hechten alle twee weinig waarde aan bezit of geld.’