Column Sterre van Leer: Vertraging

Dus gooide hij zijn vierkante bezorgtas in de auto en sjeesden we samen door Amsterdam Oost, de buurt waar ik het grootste deel van mijn leven heb gewoond.

Ik kreeg een inkijkje in een wereld die ik nog niet kende.

Het was donderdagavond, de winkels waren nog open, maar alle straten waren leeg. Behalve die enkeling die zijn hond uitliet kwam de enige beweging van de boodschappenbezorgers op hun e-bikes, die haastig over de kruispunten slalomden met tassen op hun rug – een leger van gemakssoldaten.

‘Boodschappen tegen winkelprijzen geleverd in 10 minuten’, was de belofte, en het was aan ons om die waar te maken. En jawel: toen we even verdwaald waren in een rare straat vol verspringende huisnummers ging de telefoon al. Het was nu 18 minuten later, of we nog wel kwamen? De bestelling: twee zakken chips en een fles cola.

We leven in een samenleving die denkt dat ‘snel’ de oplossing is voor de meeste problemen. Sneller internet, snellere fietsen, sneller betalen, snel resultaat.

Een vriend die boomverzorger is, werd gevraagd in de tuin van een klant een compleet bos neer te zetten. Met volgroeide bomen, en graag deze zomer klaar. Zelfs in de therapiewereld zijn de ultrakorte behandelingen in opkomst.

Maar hoe gemakkelijk en soms nog effectief ook: die snelheid komt met een prijs. We zijn collectief oververmoeid, gespannen en ongeduldig; pas op vakantie komen we even tot rust – daarom beschouwen we vliegen als een mensenrecht en raakt Twitter verstopt als er vertraging is.

We eisen instant gemak, zonder oog voor degenen die we daarmee opjagen. We zijn moe, en we nemen niet eens de tijd om dat te voelen.

Het valt me des te meer op sinds ik een jaar geleden vanuit de Randstad verhuisde naar een plek waar het leven aangenaam veel trager gaat.

Alle clichés zijn waar: hier zijn de winkels op zondag dicht en groet iedereen elkaar op straat. Zelfs de kaasboer, bepaald geen zonnetje in huis, heeft altijd tijd voor een praatje. Soms overvalt me het gevoel dat ik twintig jaar ben teruggereisd in de tijd. En dat is niet onaangenaam.

De nieuwste editie van Psychologie Magazine is een pleidooi voor vertraging. Voor echt voelen. Voor vaker liggen, midden op de dag. Voor het onverwachte gesprek op een bankje in de zon. Voor het langzaam gerijpte inzicht. Het helende gesprek na zoveel jaar, met een ouder die er niet voor je kon zijn – wat alleen de tijd kon verzachten.

Want we vragen vaak om snel. Maar het antwoord ligt nog vaker in vertragen.