De vraag

Complimenten die het zelfvertrouwen versterken

Ik werk in het onderwijs en heb in mijn opleiding tot remedial teacher (een leraar die hulp geeft aan leerlingen met leerproblemen of gedragsstoornissen, red.) geleerd dat gerichte feedback geven op het proces goed zou werken voor het zelfvertrouwen van een kind. Dat wil zeggen:
1. complimenteren met hoe het kind aan zijn opdracht heeft gewerkt,
2. waardering uitspreken voor de goede werkhouding en
3. vragen hoe hij/zij het voor elkaar heeft gekregen dat de opdracht goed is gelukt.
Hoe denkt u hierover?

Het advies

Bedankt voor uw vraag. Zoals u terecht aangeeft: het ene compliment is het andere niet. Niet alle complimenten geven kinderen meer zelfvertrouwen. Sterker nog, sommige complimenten werken averechts.

Sommige complimenten zijn gericht op het proces: hoe kinderen tot een bepaalde uitkomst zijn gekomen, zoals hoeveel moeite ze ergens voor hebben gedaan of welke strategieën ze hebben gebruikt. Voorbeelden zijn:
‘Wat heb je hard gewerkt!’ of ‘Wat heb je goed nagedacht over deze oplossing!’
Deze complimenten geven kinderen het idee dat ze hun vaardigheden kunnen ontwikkelen en verbeteren. Dit wordt een ‘growth mindset’ genoemd. Kinderen met deze mindset zoeken naar uitdagende taken, omdat ze hiervan kunnen leren. Als ze een taak moeilijk vinden, blijven ze doorzetten tot het is gelukt. En als ze falen, dan denken ze: de volgende keer zal ik beter mijn best doen of zal ik het anders aanpakken.

Andere complimenten zijn gericht op de persoon: op de vaardigheden en talenten van kinderen, zoals ‘Wat ben je slim!’ of ‘Wat kun je goed rekenen!’. Deze complimenten geven kinderen het idee dat hun vaardigheden vaststaan. Je kunt het, of je kunt het niet, en daar kun je niks aan veranderen. Dit wordt een ‘fixed mindset’ genoemd. Kinderen met deze mindset durven geen uitdagende taken te doen, omdat ze bang zijn om te falen en erachter te komen dat ze iets niet zo goed kunnen. Als ze een taak moeilijk vinden, geven ze snel op, omdat ze denken dat ze het toch niet kunnen. En als ze falen, dan denken ze: ik kan het niet…

Dus ik ben het met u eens. Als u kinderen wilt aanmoedigen om uitdagende taken te proberen, om door te zetten als het tegenzit, en om te leren van fouten — dan kunt u complimenten het best richten op het proces, niet op de persoon.

Meer weten over dit thema? Bekijk Opvoeden
Training Ontspannen opvoeden
Training

Training Ontspannen opvoeden

  • Ontdek hoe je als ouder positief en relaxed blijft
  • Omgaan met de emoties van je kind
  • Voor ouders met kinderen in de basisschoolleeftijd
Bekijk de training
Nu maar
79,-
Deel dit artikel:
16 november 2015 | Laatst gewijzigd op 23 maart 2020

Lees ook deze artikelen

Familiegeheim: zwanger van een anonieme donor
Interview

Familiegeheim: zwanger van een anonieme donor

Iris (45) heeft beloofd niemand te vertellen dat haar zus zwanger is geworden via een anonieme donor. Maar nu het meisje wat grote...
Hoe beleef jij seks in de vakantie?
Branded content

Hoe beleef jij seks in de vakantie?

De temperatuur buiten stijgt, maar ook zeker in de slaapkamers. In de zomermaanden is het namelijk heet tussen de lakens, want we ...
De mooiste familieverhalen
Artikel

De mooiste familieverhalen

‘Welke rol had je in het gezin waarin je opgroeide? We zijn benieuwd naar je verhaal,’ luidde onze oproep. Tachtig lezers zett...
De mooiste familieverhalen
Artikel

De mooiste familieverhalen

‘Welke rol had je in het gezin waarin je opgroeide? We zijn benieuwd naar je verhaal,’ luidde onze oproep. Tachtig lezers zett...
Hoe hou ik mijn zelfbeeld op peil na ontslag?
Advies

Hoe hou ik mijn zelfbeeld op peil na ontslag?

Beste Bert, Ik ben ontslagen per 1 februari 2009, een plek waar ik eindelijk naar mijn zin werkte. Pijn/besef in juni/juli. Nu ben...
Hoe studeer je eigenlijk?
Artikel

Hoe studeer je eigenlijk?

Studeren is een vak apart. Of je nu eindexamen doet op de middelbare school, je voorbereidt op tentamens in het voortgezet hoger o...
3 kritische vragen over IQ
Artikel

3 kritische vragen over IQ

‘Ik heb een IQ van 120.’ Imposant, maar wat zegt het precies over je intelligentie? En wat als de uitslag juist tegenvalt?
Mama’s warme handen: massage maakt baby’s ontspannen en gezond
Artikel

Mama’s warme handen: massage maakt baby’s ontspannen en gezond

Massage maakt baby’s ontspannen en gezond. Ze slapen er dieper door, ontwikkelen zich sneller en zijn alerter en gelukkiger, bli...
Deze woorden veranderen je leven
Artikel

Deze woorden veranderen je leven

Elkaars positieve eigenschappen heel precies onder woorden brengen: een ‘deugdencursus’ is even wennen, vindt redacteur Jannek...
Boeken van de maand: Januari 2021
Artikel

Boeken van de maand: Januari 2021

Op zoek naar nieuwe voornemens? Lees deze boeken van de maand januari.
218