5 dimensies van eenzaamheid

Herkenbaar?

De Amerikaanse psycholoog Ami Rokach doet al veertig jaar onderzoek naar eenzaamheid en onderscheidt vijf dimensies in de ervaring ervan. Wie zichzelf in minimaal twee of drie van deze dimensies herkent, zal zich zeer waarschijnlijk eenzaam voelen.

1. Emotionele nood Je ervaart een knagende pijn, gekwetstheid en ongerustheid. Het voelt alsof je hart breekt.
2. Sociaal onvermogen en vervreemding Je bent bang niet goed genoeg te zijn voor anderen. Je voelt je ontoereikend, genegeerd en niet gewaardeerd.
3. Interpersoonlijke isolatie Je denkt dat je door niemand geliefd bent, dat je geen betekenisvolle hechte of romantische relaties hebt en er eigenlijk voor niemand toe doet.
4. Zelfvervreemding De ervaring alsof je lichaam gescheiden is van je geest. Rokach ziet dit als een beschermingsmechanisme; op deze manier voel je de brandende pijn van eenzaamheid niet.
5. Groei en ontdekking Dit gaat over de mogelijkheid dat je je als mens kunt ontwikkelen door de ervaring van eenzaamheid. Je kunt ontdekken dat je sterker bent dan je dacht. Of dat je meer manieren tot je beschikking hebt om met een moeilijke situatie om te gaan. Ook kan het zijn dat je bepaalde relaties opnieuw gaat waarderen. Of dat je jezelf en de wereld beter gaat begrijpen.

Hart luchten

Er bestaat geen standaardoplossing voor eenzaamheid. Maar het zou voor ieder die kampt met eenzame gevoelens misschien goed zijn te proberen wat eerlijker te zijn over hoe het nu echt gaat.

‘Hé hallo, alles goed?’

‘Mwah, nee eigenlijk niet, nee. Ik voel me momenteel echt alleen met de kinderen/angstig over die diagnose/onzeker over mijn werk.’

Grote kans dat je begrip krijgt of erachter komt dat de ander ook met zulke gevoelens worstelt. Volgens de New Yorkse journalist Julia Bainbridge die de podcast The lonely hour lanceerde, helpt eerlijkheid enorm.

‘Iemand schreef me onlangs nog: “Het is een grote troost om te weten dat ik niet de enige ben.” Eenzaamheid maakt nu eenmaal onderdeel uit van de menselijke ervaring. Het hoeft niet per se altijd een probleem te zijn. Hopelijk kunnen gesprekken het taboe rondom eenzaamheid verminderen en de onvermijdelijke klap ervan verzachten.’