Dat was best lastig, niet? Wees gerust, deze opdracht was stiekem extra moeilijk door je gestrekte armen. En als je je nu afvraagt hoe dat mogelijk is: we weten het dankzij de embodied cognition-theorie. Deze gaat ervan uit dat dingen die je met je lichaam doet, ook je overtuigingen en gedachten kunnen beïnvloeden. Een bekend voorbeeld is dat van proefpersonen die een pen tussen hun tanden moesten klemmen waardoor ze een lach op hun gezicht kregen. Het gevolg was dat ze zichzelf vrolijker voelden en allerlei dingen in de buitenwereld, zoals een stripverhaal, grappiger vonden.

Dat het strekken van je armen direct effect heeft op je hersenen werd ontdekt door psycholoog Ronald Friedman van de Columbia-universiteit. Hij liet proefpersonen een hele reeks zoekplaatjes zoals hierboven bestuderen terwijl ze hun armen moesten strekken of juist buigen. Degenen die hun armen strekten bleken ruim anderhalf keer zo traag te zijn bij het vinden van de juiste oplossingen als degenen die hun armen bogen.

Als we iets niet willen hebben, of willen vermijden, duwen we het vaak van ons af, zo verklaarde Friedman dit fenomeen. Daardoor hebben onze hersenen gaandeweg een verband gelegd tussen wegduwen en de wens om iets te vermijden. Wanneer we onze armen strekken wordt die link geactiveerd en schieten we in de vermijdingsmodus: een mentale staat die ons creatieve vermogen niet ten goede komt.

Je armen buigen is juist een gebaar dat door het brein in verband wordt gebracht met iets willen hebben, het naar je toe halen, het willen onderzoeken. Je armen buigen activeert daardoor een geestestoestand die creativiteit en inzicht bevordert. Ben je op zoek naar originele oplossingen dan is het devies dus: niet strekken, maar buigen.

Oplossing: figuur A

Bron: R. Friedman e.a., The effects of approach and avoidance motor actions on the elements of creative insight, Journal of Personality and Social Psychology, 2000 / Puzzel: www.brainwaves.com/puzzles_selfTests.html

Margriet Sitskoorn is hoogleraar klinische neurologie aan de Universiteit van Tilburg. Ze schreef onder meer Het maakbare brein en Ik wil iets van jou, jij wilt iets van mij