De vraag

Puberzoon worstelt met gevoelens

Beste Kees,
Als mijn zoon van 15 ergens mee zit, of bang is, wordt hij vaak kwaad.

Ik probeer te achterhalen wat er is en vraag wat hij voelt – behalve boosheid. Maar dan wordt hij nog bozer. ‘Waarom wil jij het altijd over gevoelens hebben? Dat zijn mijn gevoelens, daar heb jij toch niks mee te maken,’ zegt hij dan. Hij ontkent dat hij bang is of zich zorgen maakt.

Waarom kan hij alleen de emotie woede uiten, en lukt het hem niet andere emoties te laten zien? Zijn jongere broer kan dat wel, die zegt gewoon dat hij gestrest is voor een toets, of bang is voor spinnen. Maar hun vader wordt ook vaak boos als er iets is.

Kunnen ze niet bij hun gevoel komen, begrijpen ze de emotie niet of is het niet mannelijk om bang te zijn en worden ze dan boos? Hoe kunnen ze meer met zichzelf meeleven, in plaats van boos te worden? En wat kan ik doen om hen daarbij te helpen?

Met vriendelijke groet,
Marlies

Het advies

Beste Marlies,
Het uiten van gevoelens is een vaardigheid die je leert in het omgaan met anderen. Je hebt belangrijke personen om je heen nodig die jou voorbeeldgedrag laten zien. Die belangrijke personen zijn in eerste instantie je ouders en andere gezinsleden, later zijn dat je vrienden. Het is belangrijk dat ouders en leraren optreden als rolmodel, zeker in de basisschooljaren.

Achter boos en agressief gedrag zit vaak een verborgen emotie zoals angst, verdriet of frustratie. Het boze gedrag is dan een manier om die emotie te verbloemen. Je doet je stoerder voor dan je bent en meestal lukt het dan om lastige en pijnlijke vragen te vermijden. Het is in de fase van adolescentie niet ongebruikelijk om zo met ingewikkelde emoties om te gaan. Jongens, maar ook meisjes, kunnen het moeilijk hebben in een relatie of met hun schoolwerk en zoeken een manier om met hun emoties om te gaan. Hulp van een volwassene is daarbij niet altijd gewenst. Sommige jongeren vinden het niet prettig dat ouders hun zwakke plek ontdekken.

Benoemen dat je een bepaalde emotie ziet bij je zoon is prima. Je kunt ook zeker een luisterend oor aanbieden. Wat je volgens mij moet vermijden is te ‘pusherig’ gedrag. Dat roept verzet op. Zo lang je het idee hebt dat het meer voor jou een probleem is dan voor je zoon zou ik me niet al te druk maken. Pas als het gedrag gaat veranderen en er sprake is van een aanhoudend patroon van boos gedrag waar iedereen onder lijdt, moet je aan de bel trekken, bijvoorbeeld bij een huisarts. Dan is er wellicht iets aan de hand.

Er is trouwens een verschil tussen je boos voelen en boos doen. Een gevoel van boosheid hebben is oké, het kan je zomaar overkomen. Je boos gedragen is een ander verhaal. Op het moment dat jij als moeder hinder ondervindt van het boze gedrag van je zoon, kun je een duidelijke grens stellen: ‘Als jij niet over je boosheid wilt praten dan accepteer ik dat. Wat ik niet accepteer is dat je mij een slecht gevoel geeft/dat je met deuren smijt/ dat je voortdurend ruzie met mij zoekt etc. Stop dit boze gedrag of ga naar een plek waar ik er geen last van heb.’

Ik hoop dat je met deze antwoorden een manier kunt vinden om met de voor jou lastige situatie om te gaan.

Met vriendelijke groeten
Kees van Overveld

Meer weten over dit thema? Bekijk Opvoeden
Bevrijd jezelf van oude pijn
Training

Bevrijd jezelf van oude pijn

  • Ontdek hoe oude ervaringen nu nog meespelen in je keuzes en gedrag
  • Verwerk je mentale pijn met bewezen effectieve technieken
  • Ervaar meer innerlijke rust, zelfvertrouwen en vrijheid
Bekijk de training
Nu maar
69,-
Deel dit artikel:
28 september 2014 | Laatst gewijzigd op 20 april 2020

Lees ook deze artikelen

Oma’s ogen dwingen
Artikel

Oma’s ogen dwingen

Opvoeden doe je met je hele omgeving: dat is het idee achter een nieuwe behandelmethode voor ouders van extreem lastige pubers. Zo...
Waarom wandelen je dichter bij elkaar brengt
Branded content

Waarom wandelen je dichter bij elkaar brengt

Wandelen helpt tegen depressieve gevoelens. En samen wandelen is als ‘sociale lijm’: je voelt meer aansluiting en verbondenhei...
De mooiste familieverhalen
Artikel

De mooiste familieverhalen

‘Welke rol had je in het gezin waarin je opgroeide? We zijn benieuwd naar je verhaal,’ luidde onze oproep. Tachtig lezers zett...
De mooiste familieverhalen
Artikel

De mooiste familieverhalen

‘Welke rol had je in het gezin waarin je opgroeide? We zijn benieuwd naar je verhaal,’ luidde onze oproep. Tachtig lezers zett...
Ontspoorde pubers
Artikel

Ontspoorde pubers

Psychologie Magazine neemt de kenners van het menselijk gedrag mee naar de bioscoop. Deze maand is dat psychologe Achsa Vissel, di...
Houvast voor puberouders
Recensie

Houvast voor puberouders

Heeft afspraken maken met je puber over uitgaan wel zin? Jazeker, zegt Ninette van Hasselt, expert jongeren en riskant gedrag, in ...
Praten met je puber – Zo vermijd je de valkuilen
Artikel

Praten met je puber – Zo vermijd je de valkuilen

Ondanks alle goede bedoelingen kan er natuurlijk altijd iets fout gaan in een gesprek tussen ouders en pubers. Een aantal bekende ...
Moeders blik maakt voorzichtig
Kort

Moeders blik maakt voorzichtig

Tieners maken veiliger keuzes als hun moeder erbij is.
Het tienerbrein: haal het beste in je kind naar boven
Artikel

Het tienerbrein: haal het beste in je kind naar boven

In de puberteit worden de verschillen tussen jongens en meiden groter. Als ouder of leerkracht heb je daardoor de neiging om ze oo...
‘Een vijf kan ook heel goed zijn’
Artikel

‘Een vijf kan ook heel goed zijn’

Studiestress, ruzie met je ouders – heel gewone puberkwesties zijn het soms, waar leerlingen mee aankloppen bij de schoolpsychol...
1187