De Amerikaanse psychologen Scott Vrana en David Rollock bestudeerden lichamelijke reacties die optreden bij ontmoetingen tussen blanken en zwarten. Hiervoor sloten ze proefpersonen aan op apparatuur die hartslag, huidgeleiding en bewegingen van gezichtsspieren registreerde. Na enige tijd komt een onbekende assistent binnen die zich voorstelt en vertelt dat hij of zij komt controleren of de apparatuur goed functioneert. Het blijkt dat bij iedereen de hartslag en huidgeleiding hoger wordt als er iemand binnenkomt. Dit effect blijkt sterker wanneer dit iemand is van een ander ras.
De enige uitzondering op deze regel vormen zwarte mannen, die ook met een hogere hartslag reageren op andere zwarte mannen. Dit kan komen doordat het negatieve stereotype van zwarte mannen ook heerst onder de zwarte bevolking zelf. Een andere verklaring zou kunnen zijn dat men in deze situatie geen zwarte man verwacht.
Mensen blijken in eerste instantie ook breder te lachen naar mensen van hetzelfde ras.
Na de eerste tien seconden, lacht men echter meer naar iemand van een ander ras. Vrana: ‘Dit toont wellicht dat de eerst automatische reactie wordt gevolgd door een meer bewust gecontroleerde gezichtsuitdrukking. Op het moment dat mensen beseffen dat de ander een andere huidskleur heeft, doen ze een bewuste poging om te glimlachen. Blijkbaar denken we er meer over na hoe we ons moeten presenteren tegenover mensen die anders zijn dan wij.’ Overigens glimlachten de blanke Amerikanen meer naar de assistent dan hun zwarte landgenoten.
(Psychophysiology, vol. 35, 1998)
