Het lijkt wel alsof mensen bij het uitvoeren van hun goede voornemens blootstaan aan twee tegengestelde krachten: de ene kracht probeert hen ertoe over te halen om een behoefte te bevredigen, de andere kracht probeert hen daarvan te weerhouden. In overeenstemming met deze gedachtegang beweren de Amerikaanse psychologen Metcalfe en Mischel van de Colombia University dat de menselijke geest geregeerd wordt door twee psychologische systemen, een ‘heet’ en een ‘koud’ systeem. Het ‘hete’ systeem wordt snel en automatisch geactiveerd in de aanwezigheid van een aantrekkelijke stimulus en werkt voornamelijk via gevoelsprikkels: ik zie een punt chocoladetaart die het gevoel ‘jummie!’ opwekt, en de eerste impuls is om de punt te grijpen en naar binnen te werken. In psychologische termen gaat het om een zogenaamde stimulus-responsketen: we reageren automatisch met een bepaalde respons, omdat we hebben geleerd dat de stimulus loont, dat wil zeggen lekker of bevredigend is. Het koude systeem daarentegen is veel langzamer en meer gebaseerd op bewuste afweging. Het zorgt ervoor dat we kunnen plannen, logisch kunnen nadenken en ook voorbij kunnen gaan aan de impulsen van het hete systeem: ‘Chocolade taart is niet goed voor de lijn en bovendien is het straks lunchtijd.’
Het koude
