Je zit in de bioscoop en kijkt naar een prachtige film. En dan ineens, rechts achter je, trekt iemand een zak chips open en begint dat op zijn dooie akkertje soldaat te maken. Dááág concentratie, welkom ergernis. Mensen die lijden aan misofonie (letterlijk ‘geluidshaat’) kunnen zich dan met geen mogelijkheid meer op de film richten.
Zo’n 6 à 7 procent van de Nederlanders heeft er last van. Tal van geluiden veroorzaken voor hen een kwelling, intense woede of zelfs walging. Het smakken van een huisgenoot, het te harde typen van een collega, zelfs het ademhalen van een partner: de meeste mensen horen het wel, maar laten het los.
Iemand met misofonie krijgt het niet meer voor elkaar zijn aandacht op iets anders te richten. En dat kan heel ellendig zijn. Deze mensen voelen zich steeds meer opgelaten en trekken zich terug. Soms strandt een relatie erdoor. Niet zelden leidt misofonie zo tot isolement en eenzaamheid.
Behandeling van misofonie
Klinisch psychologen Arnoud van Loon en Marthe van der Pol, beiden verbonden aan het Amsterdam UMC, ontwikkelden een protocol voor de behandeling van misofonie en schreven op basis daarvan dit boek. Als je lijdt aan misofonie, maar ook als je één specifiek geluid irritant vindt, zoals zo’n krakend zakje, heb je iets aan de oefeningen. Ook naasten worden daarbij betrokken. Want omdat zij vaak steeds meer rekening gaan houden met degene die zich zo stoort aan hun geluiden, krijgt misofonie ook hen in de greep.
Deel één gaat in op het ontstaan van misofonie. Meestal gebeurt dat op jonge leeftijd, doordat sommige geluiden een te sterke negatieve lading krijgen, en als zodanig in je brein worden opgeslagen. Daarnaast maken genetische factoren en persoonlijkheidskenmerken zoals perfectionisme iemand er ontvankelijker voor.
Het tweede deel is het zelfhulpdeel en bevat onder meer oefeningen voor stressmanagement en denkbeeldige geluidsmanipulaties (als je het kraken van zo’n zakje chips omzet in het geluid van knisperende sneeuw, verander je de lading). Het proces duurt een aantal maanden en vergt de nodige oefening. Maar ik zou zeggen: ga ervoor. Want voor iedereen is het leuker als je uiteindelijk wél weer gezellig kunt deelnemen aan het sociale verkeer.
