Zo houd je quarantaine met pubers een beetje gezellig

De puberteit, waarin een kind zich losmaakt van zijn ouders, is op zichzelf al een ingewikkelde fase. Maar hoe geef je je puber de ruimte die hij zo nodig heeft, nu de wereld door de coronacrisis en de daarbij behorende maatregelen opeens een stuk kleiner is geworden? Volgens kinderpsycholoog en opvoedkundige Tischa Neve is communicatie het sleutelwoord. Zelfs als die soms niet zo soepel gaat als je zou willen.

Balen

Voor pubers én ouders kan de puberteit een worsteling zijn. Als ouder is het soms moeilijk te aanvaarden dat je kind geen kind meer is en op eigen benen wil staan. Je puber kan op zijn beurt niet wachten de wereld te ontdekken. En daar zit momenteel de crux. Je kind mág nu niet lekker op pad met vrienden en vriendinnen. De eindexamens en de daarbij behorende feesten kan hij op zijn buik schrijven en die gezamenlijke vakantie naar Blanes kan hij waarschijnlijk ook wel vergeten. Reden genoeg om te balen en misschien zelfs extra opstandig te worden. Heel begrijpelijk, vindt Neve. Toch kun je als ouder je puber daar best doorheen slepen.

Nieuwe opvoeding

De puberteit is hoe dan ook het moment om je opvoeding te herzien, stelt ze. ‘Gewoon doen wat ik zeg’ werkt niet meer: voor pubers is het van groot belang dat ze gehoord en gezien worden. ‘Opgelegde regels roepen weerstand op’, zegt Neve. ‘Zoek steeds het contact op, zodat je je verbonden blijft voelen met elkaar. Doe dit op een ontspannen moment. Bijvoorbeeld tijdens het eten of wanneer je samen op de bank hangt.’ Merk je dat je kind zich niet aan de geadviseerde maatregelen houdt en toch stiekem afspreekt met vrienden? Leg dan nogmaals uit waarom het zo belangrijk is dat iedereen zich aan de regels houdt. ‘Maar zit tegelijkertijd niet overal bovenop. Het is even een kwestie van pick your battles.’

Vindingrijkheid

Volgens onderzoeker Dietsje Jolles van het Brain and Development Lab in Leiden zijn pubers over het algemeen geneigd risico’s te nemen, maar tegelijkertijd kunnen ze de consequenties op lange termijn slecht inschatten. Dit maakt de situatie waarin we ons nu bevinden, met alle maatregelen om de coronacrisis te beteugelen, extra moeilijk. Aan de ene kant begrijpen ze prima waarom ze hun vrienden niet mogen zien, maar aan de andere kant is het voor de meesten een ver-van-mijn-bed-show. Jolles: ‘Het puberbrein is nog niet zo efficiënt als een volwassen brein, maar dat betekent juist dat pubers goed out-of-the-box kunnen denken. Het maakt ze waarschijnlijk creatief en vindingrijk.’ Haar tip: maak daar gebruik van wanneer je afspraken maakt over hoe je deze periode samen op een fijne manier doorkomt.

Hum voor harmonie

Knettert het thuis en is je puber absoluut niet te genieten omdat alles stom is en niets mag? Neve vindt in ‘hummen’ de oplossing. ‘Luister zonder je mening te geven. Zeg alleen “hmm”. Misschien moet je op je tong bijten, maar je voorkomt ermee dat je kind zich niet serieus genomen voelt en boos van tafel gaat.’ De lucht klaart sneller wanneer je ruimte geeft aan elkaars emoties. Kijk naar jezelf: als jij je even mag uiten en daar de tijd voor krijgt, krijg je óók weer lucht, stelt ze. Idee: spreek met je partner en oudere kinderen af dat iedereen af en toe tien minuten zijn frustraties van zich af mag kletsen, zonder dat anderen reageren.

Relaxmiddag

Ben je wel uitgehumd en lukt het gewoon niet om alsmaar in pais en vree te leven? Ook dat is oké, vindt Neve. Zeker met pubers in huis. Hun veranderende hormoonhuishouding in combinatie met een brein dat nog niet ‘af’ is, maakt dat je kind labiel en onvoorspelbaar is. ‘Verontschuldig je als je een keer ontploft en ga verder met waar je mee bezig was. Soms ís het gewoon even teveel. Wees ook niet bang school- en werkschema’s overboord te gooien als het hele gezin een baaldag heeft en maak er een relaxte middag van. Samen moeten we het doen.’